برای ساکنین شهرههای بزرگ و ماشینی که ردپای طبیعت به سختی در چهره شهر دیده میشود؛ حضور یک فضای سبز هر چقدر هم که کوچک باشد مزیت بزرگی به حساب میآید. معماری مدرن و پیروی از سبکهای جدید طراحی، صاحبان منازل مسکونی و سازهها را بر آن داشته تا بخشی از رویاهای خود را در فضای زندگی شهری به اجرا در آورند. شاید یکی از همین رویاپردازیها که قدمت چندین ساله نیز دارد؛ دیوار سبز (گرین وال) باشد. حضور عناصر طبیعی همچون گیاهان سبز و یا چوب میتواند به نوعی احیاکننده آن بخش از نیازهای روحی و روانی شهروندان ساکن شهرهای شلوغ باشد که در اثر زندگی ماشینی و خشونت سازههای خشک و بیروح از بین رفته است.. استفاده از ترمووود به عنوان چوب نما یا چوب ترمو نما در کنار سایر عناصر بصری طبیعی همچون دیوار سبز (گرین وال)، در انواع سبکهای معماری میتواند علاوه بر ایجاد ارزش افزوده برای واحدهای مسکونی، سبب به وجود آمدن مزایای بیشمار شخصی و شهری همچون ایجاد دید بصری مناسب برای ساکنین و واحدهای کناری، افزایش سرانه فضای سبز شهری و سرانه فضای سبز ملک، رعایت اصول توسعه پایدار، کاهش دمای فضاهای داخلی در فصول گرم و ایجاد الگوی مهندسی مناسب در راستای توسعه فضای سبز عمودی شود. به منظور اجرای دیوار سبز در منزل یا همان گرین وال طبیعی میبایست حتما با مشاوران کشاورزی و کارشناسان اجرای این حوزه مشورت کنید. مجریان این سازه به خوبی میتوانند شما را در زمینه قیمت گرین وال، انتخاب گلدان گرین وال و حتی معایب دیوار سبز راهنمایی کنند.
انواع دیوار سبز
دیوار سبز (گرین وال) تابلوهایی از گیاهان هستند که به صورت عمودی با استفاده از یک زیر ساز روی سطح سازهها رشد میکنند. این گیاهان میتوانند به صورت ایستاده باشند و یا به دیوار متصل شوند. از دیوارهای سبز زنده به باغهای عمودی، دیوارهای زنده یا اکوال نیز یاد میشود. در برخی از ساختمانها خصوصا اگر قدیمی باشند؛ دیوارهای سبز به صورت طبیعی به وجود میآیند. رشد و گسترش گیاهان چسبنده بر روی نمای ساختمانهای قدیمی نیز از همین نوع میباشد. اما در طرحهای جدید دکوراسیون و طراحی، این دیوارها برای جذابیت بیشتر و با استفاده از اصول مهندسی ساخت و همچنین به کاربردن دانش مهندسی کشاورزی به منظور ایجاد نماهای سبز دلپذیر در مکانهای دلخواه خلق میشوند. به طور کلی ۵ روش مختلف برای اجرای دیوار سبز (گرین وال) وجود دارد.
- مدولار
- کابلی
- شبکهای
- نمد پلیمری
- هیدروپونیک
در ادامه به نحوه اجرای هریک از این دیوارها اشاره خواهیم کرد.
اجرای گرین وال
همانطور که گفتیم دیوار سبز (گرین وال) به روشهای متفاوتی اجرا میشود. تفاوت هر یک از آنها در متریال و موقعیت مناسب برای اجرای پروژه میباشد که در ادامه به اختصار به هر یک خواهیم پرداخت.
دیوار سبز (گرین وال) مدولار: زیر ساز این دیوارها از داربستهای فلزی بسیار سبکی که از جنس استیل گالوانیزه هستند تشکیل میشود. این زیر ساز یا بر روی دیوار بنا متصل میشود و یا به شکل سازهای مستقل عمل خواهد کرد. این پانلها قابلیت تغییر شکل و منحنی شدن را نیز دارا هستند.
دیوار سبز (گرین وال) کابلی: از مدل دیوار سبز کابلی برای رشد و نگهداری گیاهان رونده پر شاخ و برگ که رشد سریعی نیز دارند استفاده میشود. سیستم کابلی از یک سری توپی که از جنس فولاد ضد زنگ میباشد تشکیل شده است. این توپیها به وسیله یک پیچ بلند به دیوار پشت سازه متصل میشوند تا استحکام کافی برای نگهداری و رشد گیاه را داشته باشد. نحوه قرارگیری و فاصله بین توپیها در روی دیوار مطابق با طرح انتخابی خواهد بود.
دیوار سبز (گرین وال) شبکهای: این سیستم متشکل از شبکههای فولادی است که به عنوان یک حائل برای گیاهان بالارونده سطح عمل میکند. این سازه به دیوار ساختمان متصل میشود و اغلب برای نگهداری از گیاهانی که رشد آهستهای دارند مناسب است. این سیستمهای شبکهای به دلیل انعطافپذیری بیشتر نسبت به سیستم کابلی، قابلیت طراحی متنوعتری را دارند.
دیوار سبز (گرین وال) نمد پلیمری: این سیستم شامل یک پارچه نمدی پلیمری با قابلیت زهکشی مناسب میباشد که به شکل مشخصی تا خورده و بر روی یک قاب از پیش ساخته شده قرار میگیرد. به نحوی که قابلیت نصب یک یا چند گلدان برای کشت و نگهداری از گیاهان به شکل عمودی و به صورت ردیفی و رو به بالا را دارد. این سیستم نسبت به سایر دیوارهای سبز جدیدتر بوده و دارای مزایای بیشماری نسبت به روشهای دیگر میباشد. از جمله این مزایا میتوان به سبکی سازه، تعویض و تغییر آسان گیاهان، تهویه مناسب ریشه گیاهان، سیستم زهکشی عالی، آزادی عمل در انتخاب گیاهان مختلف و.. اشاره کرد.
دیوار سبز (گرین وال) هیدروپونیک: در این سیستم بستر کشت بر پایه آب میباشد. به عبارتی در این دیوار برای کاشت گیاهان نیازی به حضور خاک نمیباشد. آب و کلیه مواد غذایی رشد گیاهان از طریق سیستم تاسیساتی این دیوار تامین میشود. از ویژگیهای مثبت این دیوار سبز میتوان به تنوع گیاهان، ضخامت کم، سبک و امکان نقشپذیری زیاد آن اشاره کرد.
چه گیاهانی مناسب گرین وال هستند؟
انتخاب نوع گلدان گرین وال قیمت سازه را دستخوش تغییر میکند. علاوه بر قیمت، جهت انتخاب گیاهان دیوار سبز (گرین وال) توجه به عوامل جوی در هر منطقه نیز در اولویت قرار دارد. برای مثال خشکی شدید هوا، وجود آب نامناسب، خاک و… از موارد زیست محیطی تاثیرگذار بر دوام و سلامت این مجموعه گیاهی میباشد. اما نکات زیر نیز به صورت عمومی باید مد نظر قرار گیرند.
- موقعیت اقلیمی و اکولوژیک مانند درجه و شدت تابش نور، دمای محیطی، درجه رطوبت، سرعت و شدت وزش باد
- آفات و حشرات بومی منطقه
- گونههای گیاهی متناسب با محیط
- ارتفاع سازه
با توجه به این عوامل گیاهان زیر برای انواع دیوارهای سایهگیر و آفتابی مناسب هستند.
- پیچک امین الدوله
این درختچه بالا رونده تا ارتفاع ۱۰ متر رشد میکند و اغلب دارای گلهایی بسیار معطر است. این گیاه به خاک قلیایی سبک و با زهکشی خوب و آب فراوان نیاز دارد. حداقل دمای قابل تحمل برای این گونه، ۱۵- درجه سانتیگراد است.
- پاپیتال
این گیاه دارای ساقههای چوبی و چسبنده است که برای پوشش دیوارها و فنسها بسیار مناسب میباشد. سایه دوست است و نسبت به شرایط محیطی قدرت سازگاری بالایی دارد. خاکهای غنی و آلی برای رشد آن مناسب هستند.
- لیزوماکیا
این گیاه به سایه نسبی برای رشد نیاز دارد. نسبت به سرما نیمه مقاوم است و خاک غنی از مواد آلی با زهکشی مناسب لازم دارد. برگهای آن در آفتاب طلایی بوده و در سایه سبز رنگ خواهند بود.
- ناز فرانسوی
میزان رشد آن تا ارتفاع۳۰ سانتیمتر بوده و دارای برگهای ضخیم و گوشتی شکل است. میزان نور آن میبایست نه زیاد و نه کم باشد. حداقل دمای قابل تحمل برای آن ۱۰- درجه سانتیگراد و خاک سبک زهکشی شده لازم دارد. همچنین این گیاه نیاز زیادی به آب برای رشد ندارد.
- شیر خشت
شیر خشت برای دیوار سبز (گرین وال) گیاهی پایا محسوب شده و ارتفاع آن به ۳ تا ۸ متر میرسد. بوتههای تازه کاشته شده این گیاه آبیاری منظمی نیاز دارند؛ اما بوتههای رشد یافته آن مقاومت خوبی نسبت به بی آبی دارند.
مزایا و معایب
مطمئنا وجود یک دیوار سبز (گرین وال) میتواند شادابی فضا را افزایش دهد. این سازه زیبا و طبیعی میتواند به غیر از کیفیت بخشیدن به جذابیت و ظاهر ساختمان، مزایای بیشمار دیگری نیز برای ساکنین ساختمان به همراه داشته باشد. تقویت روحیه و کاهش خشم و اضطراب یکی از مزایایی است که در زندگیهای شهری به سختی یافت شده اما قطعا با وجود یک گرین وال در محیط کار یا منزل تحقق یافتنی است. در ادامه به بررسی مزیتها و معایب این دیوارها خواهیم پرداخت.
مزیتهای دیوار سبز
در این سیستم مزیتهای قابل توجهی اعم از موارد زیر وجود دارد.
- حفظ تعادل رطوبت هوای داخلی ساختمان
- فیلتر کردن هوای آلوده و جذب منواکسید موجود در فضا
- عایق مناسب جهت جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب در روزهای گرم تابستان
- عملکرد عایق صوتی
- افزایش جذابیت سازه و روحیه ساکنین
معایب دیوار سبز (گرین وال)
این سیستم در کنار مزیتهای بیشمار خود دارای یکسری معایب میباشد که ممکن است با اجرای اصولی و مهندسی شده، برطرف شود. این معایب عبارتند از:
- مشکلات به وجود آمدن در اثر زهکشی گیاهان
- تحمیل وزن زیاد بر روی سازه در صورت اجرای نادرست
- تجمع حشرات
در هر حال مزایای وجود چنین سازهای در یک ساختمان میتواند بسیار بیشتر و قابل توجهتر از معایب آن باشد.